วัดเขาพลอยแหวน เป็นวัดเก่าแก่ที่มีประวัติศาสตร์ยาวนานกว่า 190 ปี เป็นวัดที่อยู่ใกล้ตัวเมือง ห่างจากตัวเมืองจันท์เพียง 10 กิโลเมตร สามารถแวะกราบสักการะพระบรมสารีริกธาตุที่รัตนคีรีเจดีย์ และชมพระพุทธบาทจำลองที่อยู่บนยอดเขา และยังได้ชมวิวทิวทัศน์สวยๆ ของเมืองจันท์จากบนยอดเขา
วัดเขาพลอยแหวน อยู่ทางทิศตะวันตกของตัวเมืองจันทบุรี อยู่ไม่ไกลจากตัวเมืองมากนัก วัดตั้งอยู่เชิงเขาพลอยแหวน เลขที่ 30 หมู่ 4 บ้านห้วยระกำ ตำบลพลอยแหวน อำเภอท่าใหม่
วัดเขาพลอยแหวน เดิมเป็นวัดเล็กๆ สร้างขึ้นในปี จุลศักราช 1183 (ปี พ.ศ.2364) โดยพระยาจันทบุรี ที่ชื่อ พระนนทบุรี (สองเมือง) เป็นผู้สร้างขึ้นในช่วงที่ย้ายตัวเมืองมาตั้งที่ค่ายเนินวงได้ราว 2 ปี ต่อมาได้มีการสร้างเจดีย์ และมณฑป เพิ่มเติมขึ้นบนบริเวณยอดเขา และกลายเป็นจุดชมวิวที่เห็นทัศนียภาพเมืองจันทบุรีได้โดยรอบ นอกจากนี้ยังเป็นวัดที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 และพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เคยเสด็จประพาส และทรงเคยตรัสว่า ภูมิประเทศของวัดเขาพลอยแหวน เหมือนกับเขาสัตนาถ (เขาวัง) ที่เมืองราชบุรี ปัจจุบันกรมศิลปากรได้ประกาศขึ้นทะเบียนให้เป็นโบราณสถาน เมื่อปี พ.ศ. 2530
บริเวณวัดเขาพลอยแหวน โดยรอบจะเต็มไปด้วยความเป็นธรรมชาติ มีต้นไม้ครึ้ม ร่มรื่น และยังคงอนุรักษ์ต้นไม้ต่างๆ ไว้ตามธรรมชาติ บริเวณวัดด้านล่าง มีอุโบสถ และเมรุเผาศพ สำหรับประกอบพิธีทางศาสนา เลยจากอุโบสถไปหน่อย จะมีซุ้มศาลา และบันไดทางขึ้นเขาอีก 600 กว่าขั้น ที่สามารถเดินขึ้นไปยังรัตนคีรีเจดีย์ มณฑป และจุดชมวิว
ต่อมาในปี พ.ศ. 2495 ได้มีการบูรณะปฏิสังขรองค์พระเจดีย์ ทำให้เจดีย์มีขนาดกว้างขึ้น และสูงขึ้น เป็นกว้าง 6 วา สูง 7 วา 3 ศอก
- มณฑป
มณฑปได้สร้างขึ้นข้างๆ รัตนเจดีย์ แต่สร้างขึ้นภายหลัง เมื่อปี พ.ศ. 2471 เป็นมณฑปจตุรมุข ฐานกว้าง 4 วา 2 ศอก สูง 7 วา ภายในประดิษฐานพระพุทธบาทจำลอง เป็นทองเหลือง เพื่อแทนรอยพระพุทธบาทเดิมที่เป็นศิลาทราย สันนิษฐานว่าเป็นศิลาที่ย้ายมาจากเมืองเพนียด หน้าวัดทองทั่ว ปัจจุบันศิลาชิ้นนี้แตกหัก จึงถูกเก็บรักษาไว้ในศาลาข้างรัตนคีรีเจดีย์
ข้อแนะนำ
- วัดเขาพลอยแหวน เป็นวัดที่อยู่บนเขา บางช่วงเวลาอาจมีคนมาเที่ยวชมน้อย หากขึ้นไปเป็นกลุ่มจะดูเหมาะกว่า
นอกจากการเที่ยวชมเจดีย์ และมณฑปบนยอดเขาพลอยแหวนแล้ว บนยอดเขายังเป็นจุดชมวิวที่สวยงาม สามารถมองเห็นเมืองจันทบุรีได้รอบ ด้านหนึ่งจะเห็นวิวเขาสระบาป ทิวเขาสอยดาว และเหมืองพลอยบางแห่งที่ยังคงมีอยู่ ส่วนอีกด้านสามารถเห็นทะเล และปากแม่น้ำแหลมสิงห์
จากสุขุมวิท
1 | หากใช้เส้นทางถนนสุขุมวิท (หมายเลข 3) มาจากจังหวัดระยอง ตรงมาทางจันทบุรี ก่อนถึงแยกเข้าตัวเมือง ให้เลี้ยวขวาตรงสี่แยกเนินสูง (แยกไฟแดง) เพื่อเข้าถนนหมายเลข 3323 |
2 | พอเลี้ยวตรงแยกเนินสูงมาแล้ว ให้ตรงไปเรื่อยๆ ประมาณ 3 กิโลเมตร จะเจอสามแยกรูปตัวที (T) ให้เลี้ยวซ้ายไปทางจันทบุรี |
3 | เมื่อเลี้ยวซ้ายแล้ว ตรงตามทางไปสัก 700 เมตร จะมีทางแยก (เหมือนเป็นสามแยกแบบสามเหลี่ยม) ซึ่งตรงแยกนี้ ให้ตรงไปตามป้ายบอกทางไปค่ายเนินวง (แต่แยกนี้ต้องระวัง เพราะทางหลักเป็นทางโค้งซ้าย ไปตรงต้องระวังรถเลี้ยวที่สวนมาจากทางขวาด้วย) |
4 | เมื่อตรงไปได้ราว 1.5 กิโลเมตร จะมีป้ายเล็กๆ ชี้ไปทางขวาบอกทางขึ้นเจดีย์เขาพลอยแหวน ให้เลี้ยวเข้าซอยขวามือตามป้าย |
5 | เมื่อเลี้ยวแล้ว ถนนจะค่อนข้างแคบ แต่เป็นทางเดินรถทางเดียว สามารถวิ่งวนเป็นวงกลม ออกไปทางบางกะจะได้ |
เส้นทางที่ 1 จากตัวเมืองจันท์ วิ่งไปทางค่ายเนินวง
- จากตัวเมืองจันทบุรี วิ่งบนถนนท่าแฉลบ ไปทางค่ายเนินวง (พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพาณิชย์นาวี) ออกจากตัวเมืองจันท์มาประมาณ 3-4 กิโลเมตร
- เมื่อวิ่งมาถึงสามแยกไปอำเภอท่าใหม่ ให้เลี้ยวขวา
- จากนั้นวิ่งตรงตามเส้นทางหลักไปเรื่อยๆ อีกประมาณ 4 กิโลเมตร จะเห็นสามแยกเล็กๆ รูปตัววาย (Y) ให้แยกไปทางซ้ายตามป้ายบอกทางวัด
- จากเส้นทางนี้ วิ่งตรงไปอีกประมาณ 500 เมตร จะถึงวัดเขาพลอยแหวน (เป็นเส้นทางขึ้นเขาไม่สูงชันมาก)
เส้นทางที่ 2 จากตัวเมืองจันท์ ไปทางโลตัส
- จากตัวเมืองจันทบุรี วิ่งบนถนนพระยาตรัง ไปทางโลตัสจันทบุรี (ทางหลวงหมายเลข 3153)
- วิ่งตรงไปเรื่อยๆ (วิ่งจากโลตัสไปอีกประมาณ 7 กิโลเมตร) จนสุดถึงสามแยก ให้เลี้ยวซ้ายไปทาง บ้านหัวหิน
- จากนั้นวิ่งตรงไปอีกประมาณ 1 กิโลเมตร จะเห็นป้ายบอกทางขึ้นเจดีย์เขาพลอยแหวน ทางขวามือ
- วิ่งตามเส้นทางขึ้นเขาไปอีกประมาณ 400 เมตร (เส้นทางนี้ถนนจะค่อนข้างแ[ทางเดินรถทางเดียว สามารถวิ่งวนเป็นวงกลม ออกไปทางบางกะจะได้)